Çfarë është ‘Kometa e Djallit’, e cila shpërthen çdo 15 ditë?
5 Janar 2024
Shkencëtarët kanë vëzhguar një kometë sa një qytet të njohur si “Kometa e Djallit” ose Kometa 12P, e cila bën shpërthime të rregullta çdo 15 ditë. Kjo kometë kriovullkanike, e njohur zyrtarisht si 12P/Pons-Brooks, karakterizohet nga brirët e saj që shfaqen gjatë shpërthimeve dhe ngjarja e saj e fundit ndodhi më 14 dhjetor.
Studiuesit kanë identifikuar një model në shpërthimet e saj, duke zbuluar se ajo rrotullohet brenda dy javësh, duke e pozicionuar shfryrjen e saj kriovullkanike drejt diellit dhe vihet në lëvizje nga nxehtësia e fortë. Shpërthimi i ardhshëm i parashikuar ishte më datën 29 ose 30 dhjetor
Natyra kriovullkanike e kometës 12P do të thotë se ajo lëshon një përzierje gazesh dhe akulli, në vend të shkëmbinjve të shkrirë dhe llavës si vullkanet tokësore. Ndërsa kometa i afrohet diellit, ajo nxehet, duke krijuar presion në bërthamë. Presioni çon në shpërthimin e azotit dhe monoksidit të karbonit, duke nxjerrë mbeturinat e akullta përmes çarjeve të mëdha në guaskën e bërthamës. Këto shpërthime krijojnë forma të veçanta, si brirët e djallit, kur vëzhgohen përmes një teleskopi.
Kometa 12P/Pons-Brooks, përafërsisht sa kometa Halley, ndjek një orbitë 71-vjeçare rreth diellit dhe për herë të fundit ishte e dukshme me sy të lirë në Tokë në vitin 1954. Pavarësisht afrimit të saj më të afërt me Tokën në prill 2024, parashikohet të arrijë magnitudën +4, duke e bërë atë potencialisht të dukshëm me sy të lirë në maj dhe qershor 2024, me shkëlqimin maksimal më 2 qershor 2024.
E quajtur për nder të astronomëve Jean-Louis Pons dhe William Robert Brooks, të cilët e zbuluan atë në 1812 dhe 1883, “Kometa e Djallit” është shoqëruar me shtatë shpërthime të rëndësishme që nga shekulli i 19-të.
Shkalla aktuale e shpërthimeve në vitin 2023 do të përputhet ose do të tejkalojë frekuencën historike të shpërthimeve të rëndësishme të vëzhguara ndër vite, duke e bërë atë një subjekt me interes të madh astronomik.
Daily Mail